Việc mua linh kiện máy tính tưởng chừng đơn giản nhưng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu bạn thiếu kiến thức hoặc chọn sai theo nhu cầu. Thị trường hiện nay có vô số sản phẩm với mức giá và chất lượng khác nhau, khiến người mua dễ bối rối. Vì vậy, nắm được những kinh nghiệm mua linh kiện máy tính mà Paktutor.org chia sẻ dưới đây sẽ giúp bạn chọn đúng linh kiện, tiết kiệm chi phí và tránh các lỗi không đáng có.

Hướng dẫn kinh nghiệm mua linh kiện máy tính chi tiết

Xác định rõ nhu cầu sử dụng

Trước khi bắt tay vào chọn linh kiện, điều quan trọng nhất là bạn phải xác định rõ mục đích sử dụng máy tính. Khi biết mình mua máy để làm gì bạn sẽ dễ dàng định hướng cấu hình phù hợp.

• Học tập, làm việc văn phòng: Chỉ cần CPU tầm trung, RAM 8GB, ổ SSD 256–512GB, card tích hợp là đủ;
• Thiết kế đồ họa, dựng phim: Cần CPU đa nhân, RAM 16–32GB, SSD tốc độ cao, card đồ họa rời mạnh;
• Chơi game: Ưu tiên GPU, CPU thế hệ mới, RAM 16GB trở lên, tản nhiệt tốt;
• Lập trình, công việc chuyên môn: Chú trọng CPU, RAM, khả năng mở rộng lưu trữ và đa màn hình.

Khi biết rõ mục tiêu sử dụng, bạn sẽ xác định mức đầu tư hợp lý, tránh mua linh kiện thừa hoặc thiếu tránh lãng phí và đảm bảo hiệu năng đáp ứng đúng nhu cầu.

Dự trù ngân sách hợp lý

Ngân sách quyết định trực tiếp đến cấu hình. Có hai hướng chọn linh kiện:

• Theo hiệu năng mong muốn: Bạn liệt kê các linh kiện cần thiết rồi tính tổng chi phí;
• Theo ngân sách có sẵn: Bạn chia tỷ lệ tiền cho từng linh kiện theo mức độ ưu tiên. Ví dụ: 30% cho GPU (nếu chơi game), 25% cho CPU, 15% cho RAM, 15% cho mainboard, phần còn lại cho nguồn, case, SSD/HDD và tản nhiệt.

Luôn dự trù thêm khoản 5–10% để phòng trường hợp cần nâng cấp linh hoạt.

Chọn CPU phù hợp và kiểm tra khả năng tương thích

CPU là “trái tim” của hệ thống. Vì thế khi mua, bạn cần lưu ý:

• Thương hiệu: Intel và AMD là hai lựa chọn phổ biến;
• Số nhân/luồng: Càng nhiều nhân luồng, xử lý đa nhiệm càng tốt;
• Thế hệ và socket: Đảm bảo CPU tương thích với mainboard.

Nếu bạn không ép xung hoặc làm việc chuyên sâu, không cần chọn mẫu CPU quá mạnh gây lãng phí.

Mainboard – linh kiện quyết định khả năng nâng cấp

Mainboard ảnh hưởng đến độ ổn định hệ thống và khả năng mở rộng sau này. Khi mua cần chú ý đến các yếu tố sau đây:

• Socket phù hợp với CPU;
• Kích thước: ATX, mATX hoặc ITX tùy kích thước case;
• Số khe RAM, khe PCIe, cổng kết nối;
• Chipset: Ảnh hưởng đến hiệu năng và tính năng hỗ trợ.

Khi mua mainboard nên ưu tiên các sản phẩm từ các thương hiệu uy tín như ASUS, Gigabyte, MSI, ASRock.

Chọn RAM đủ dung lượng và đúng chuẩn

RAM ảnh hưởng đến tốc độ xử lý và độ mượt khi chạy nhiều tác vụ. Dưới đây là một số lưu ý khi chọn Ram:

• Dung lượng: 8GB cho dùng cơ bản, 16GB cho game, 32GB trở lên cho đồ họa hoặc dựng phim;
• Chuẩn RAM: DDR4 vẫn phổ biến nhưng DDR5 đang dần thay thế ở dòng mới;
• Tốc độ (MHz) và độ trễ: Cao hơn sẽ tốt hơn nhưng cần phù hợp mainboard.

Nếu định nâng cấp sau, hãy chọn mainboard có nhiều khe RAM.

Chọn ổ cứng: SSD hay HDD?

Hiện nay SSD gần như là lựa chọn bắt buộc nhờ tốc độ vượt trội. Tuy nhiên, bạn có thể kết hợp:

• SSD NVMe hoặc SATA: Dùng để cài Windows, phần mềm, game
• HDD: Dùng lưu trữ file dung lượng lớn, giá rẻ hơn nhưng tốc độ thấp.

Dung lượng khuyến nghị: SSD từ 256–500GB, HDD từ 1TB nếu cần.

Card đồ họa (GPU) chọn khi thực sự cần

Bạn chỉ cần mua card rời nếu: Chơi game 3D hiện đại; làm đồ họa 2D/3D, render, chỉnh sửa video; dùng phần mềm AI, mô phỏng kỹ thuật. Còn chỉ lướt web, xem phim, làm tài liệu thì card tích hợp từ CPU là đủ. Khi mua card rời, chú ý VRAM, hiệu năng theo game/software bạn dùng và kết nối với màn hình.

Chọn nguồn máy tính (PSU) đủ công suất

Xem thêm:

• Những cách gỡ bỏ phần mềm tận gốc trên PC mà bạn cần rõ
• Tổng hợp các phần mềm hỗ trợ chơi game tốt nhất hiện nay

Nguồn tốt giúp hệ thống hoạt động ổn định, tránh chập cháy hoặc sụt áp. Vì vậy cần lưu ý chọn PSU:

• Công suất thực: Tính tổng tiêu thụ của hệ thống rồi cộng thêm 20–30%;
• Chứng nhận 80 Plus: Bronze, Silver, Gold, Platinum đảm bảo hiệu suất;
• Thương hiệu uy tín: Corsair, Cooler Master, Seasonic, Antec, Xigmatek…

Tản nhiệt – không nên bỏ qua

Ngay cả khi không ép xung, bạn vẫn cần hệ thống tản nhiệt đảm bảo:

• Tản khí: Dễ lắp, chi phí thấp, phù hợp đa số nhu cầu;
• Tản nước AIO: Dành cho PC hiệu năng cao, ép xung hoặc thích build đẹp.

Trên đây là những kinh nghiệm mua linh kiện máy tính không nên bỏ qua. Việc đầu tư đúng ngay từ đầu sẽ giúp hệ thống hoạt động bền bỉ, nâng cấp dễ dàng và tiết kiệm chi phí lâu dài. Chỉ cần nắm vững các kinh nghiệm trên, bạn hoàn toàn có thể tự tin xây dựng một cấu hình phù hợp với mục tiêu của mình.